Άμεση λήψη μέτρων για τη διαφύλαξη της Υγείας των κατοίκων της Μεσσηνίας από την ρύπανση των πυρηνελαιουργειών | 21.02.2020

Ερώτηση προς τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας κατέθεσε στην Βουλή ο βουλευτής Μεσσηνίας και εκπρόσωπος Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Χαρίτσης, σχετικά με τους σοβαρούς κινδύνους που εγκυμονεί για την υγεία των πολιτών της Μεσσηνίας η λειτουργία των πυρηνελαιουργείων στην περιοχή.

Πρόκειται για μια διαχρονική απειλή για την υγεία των κατοίκων αλλά και για την προστασία του οικοσυστήματος της περιοχής η οποία, εξαιτίας και των καιρικών συνθηκών που επικρατούν το τελευταίο διάστημα, έχει επιτείνει το πρόβλημα. Οι πυκνές εκνεφώσεις, οι εκπομπές οσμών και η ρύπανση των επιφανειακών υδάτων και του υδροφόρου ορίζοντα, όπως διαπιστώσαμε πρόσφατα και με την ρύπανση του ποταμού Αρι, καθιστούν την κατάσταση τραγική, ιδιαίτερα για τους κατοίκους του δήμου Οιχαλίας όπου δραστηριοποιούνται οι περισσότερες μονάδες, στην Καλαμάτα αλλά και σε άλλες πόλεις του νομού.

Ο Αλέξης Χαρίτσης ρωτά τον υπουργό Περιβάλλοντος σε ποιες άμεσες ενέργειες προτίθεται να προβεί για τον περιορισμό των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από την λειτουργία των πυρηνελαιουργείων, ζητά την επείγουσα παρέμβασή του με νομοθετική ρύθμιση για ενιαίο καθεστώς περιβαλλοντικών όρων βάσει των οποίων θα λειτουργούν απαρέγκλιτα όλες οι μονάδες πυρηνελαιουργείων, καθώς και να εξετάσει το ενδεχόμενο μετεγκατάστασης των μονάδων που βρίσκονται δίπλα σε κατοικημένες περιοχές, όπως στον Δήμο Οιχαλίας, σε κατάλληλους χώρους που δεν θα οχλούν.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:

Προς τον κ. Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας

ΘΕΜΑ: Άμεση λήψη μέτρων για τη διαφύλαξη της Υγείας των κατοίκων της Μεσσηνίας από την ρύπανση των πυρηνελαιουργειών

Το πρόβλημα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης καθώς και των επιφανειακών και υπόγειων νερών της περιοχής από τα υγρά απόβλητα, εξ αιτίας  της λειτουργίας των πυρηνελαιουργείων της Μεσσηνίας, αποτελεί  διαχρονικά απειλή για την υγεία των κατοίκων της αλλά και για την προστασία του οικοσυστήματος της περιοχής, με απρόβλεπτες συνέπειες, όπως είδαμε πρόσφατα με την ρύπανση του ποταμού Άρι από απόβλητα.

Χωρίς να παραγνωρίζεται το όφελος αυτών των επιχειρήσεων στην τοπική οικονομία, η έλλειψη κανόνων λειτουργίας και περιβαλλοντολογικών όρων δημιουργεί ασύδοτες καταστάσεις οι οποίες δεν αντιμετωπίζονται με πρόστιμα και συστάσεις. Τα πυρηνελαιουργία της περιοχής  έχουν συνεχή λειτουργία άνω των 6 μηνών ετησίως και επεξεργάζονται συνολικά  περί τους 350.000 τόνους ελαιοκάρπου. Οι εκπομπές οσμών, τα αιωρούμενα σωματίδια, οι πυκνές εκνεφώσεις και τα απόβλητα καθιστούν την κατάσταση για τους κατοίκους των γύρω περιοχών τραγική, ιδιαίτερα όταν οι καιρικές συνθήκες εντείνουν το πρόβλημα.

Πρόσφατα και σύμφωνα με τα πρακτικά των  συνεδριάσεων της Επιτροπής Ελέγχου Ελαιουργείων – Πυρηνελαιουργείων της Π.Ε. Μεσσηνίας, μετά από αυτοψίες  που πραγματοποίησαν κλιμάκια ελεγκτών τον Ιανουάριο, διαπιστώθηκε σοβαρότατη περιβαλλοντική ρύπανση με άμεση επίπτωση στην υγεία των κατοίκων, ειδικά στον δήμο Οιχαλίας όπου δραστηριοποιούνται οι μονάδες. Σύμφωνα μάλιστα με τους γιατρούς του Νοσοκομείου Καλαμάτας και του Κέντρου Υγείας Μελιγαλά την περίοδο αυτή λόγω της επιβαρυμένης ατμόσφαιρας και της έντονης οσμής, έχουν αυξηθεί ανησυχητικά οι προσελεύσεις ασθενών που αντιμετωπίζουν αναπνευστικά προβλήματα.

Η Περιφέρεια Πελοποννήσου ως πλέον αρμόδια, διαθέτει από το 2016 μελέτη του ΕΚΕΦΕ «ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ» όπου διαπιστώνεται ότι οι εκπομπές των εν λόγω μονάδων υπερβαίνουν σημαντικά τα θεσμοθετημένα όρια ενώ είχαν κατατεθεί και συγκεκριμένες προτάσεις από την Υπηρεσία Περιβάλλοντος, σύμφωνα με τις οποίες πρέπει άμεσα να κινηθεί η Περιφερειακή Αρχή, με την αρωγή του αρμόδιου Υπουργείου Περιβάλλοντος. Η πρόσφατη απόφαση του Περιφερειάρχη Πελοποννήσου για μείωση της δυναμικότητας των μονάδων κατά 30%, και η απαγόρευση της λειτουργίας τους από τις 6 το πρωί έως τις 12 το μεσημέρι είναι σε σωστή κατεύθυνση αλλά δεν αποτελεί ολοκληρωμένη λύση. Παράλληλα πρέπει να ελεγχθεί εάν έχει γίνει έλεγχος των  ελαιοτριβείων της περιοχής και τι δηλώνουν κάθε χρόνο στις Διευθύνσεις Ανάπτυξης και Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής των Περιφερειακών Ενοτήτων, με την λήξη της ελαιοκομικής περιόδου, για την συνολικά παραχθείσα ποσότητα ελαιολάδου και ελαιοπυρήνα ώστε να αντιστοιχεί στην συνολική ποσότητα ελαιοπυρήνα που παραλαμβάνουν τα πυρηνελαιουργεία, με την δυναμικότητά ξήρανσης τους, ώστε να μην την υπερβαίνουν.

Κατόπιν των ανωτέρω,

Επειδή η προάσπιση της υγείας των κατοίκων όπως και η προστασία του περιβάλλοντος είναι θέμα πρώτης προτεραιότητας.

Επειδή οι συστάσεις και τα πρόστιμα που επιβάλουν κατά καιρούς τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα του Υπουργείου Περιβάλλοντος δεν συνιστούν λύση και δεν έφεραν το προσδοκώμενο αποτέλεσμα στην ήδη υπάρχουσα επιβαρυμένη κατάσταση.

Επειδή η χωροθέτηση των πυρηνελαιουργείων στις συγκεκριμένες ΒΙΠΕ και θέσεις αποδείχτηκε λανθασμένη και με τεράστιες επιπτώσεις στην υγεία των κατοίκων των παρακείμενων οικισμών.

Eρωτάται ο κ. Υπουργός:

1. Τι σκοπεύει να πράξει άμεσα, για τον περιορισμό των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από την λειτουργία των Πυρηνελαιουργείων στο νομό Μεσσηνίας;

2.  Προτίθεται να προβεί σε νομοθετική ρύθμιση που θα θέσει ενιαίο καθεστώς περιβαλλοντικών όρων βάσει των οποίων θα λειτουργούν απαρέγκλιτα όλες οι μονάδες πυρηνελαιουργείων, όπως  καθορισμός ανώτατου ορίου εκπομπής αρωματικών πολυκυκλικών υδρογονανθράκων (PAHs) στις καμινάδες των πυρηνελαιουργείων και  καθορισμός ανώτατου ορίου εκπομπής ολικού οργανικού άνθρακα (TOC) που σχετίζεται με τις οσμηρές ενώσεις που εκπέμπονται;

3. Εξετάζει το ενδεχόμενο μετεγκατάστασής τους σε κατάλληλους χώρους όπου δεν θα προκαλούν όχληση και θα σέβονται το περιβάλλον;

4. Θα προβεί σε εγκατάσταση σταθμού παρακολούθησης ατμοσφαιρικής ρύπανσης ενταγμένου στο δίκτυο ΕΔΠΑΡ για την περιοχή του Δήμου Οιχαλίας;

5.  Θα δημιουργήσει νομοθετικό πλαίσιο για την δυνατότητα διάθεσης διφασικού ελαιοπυρήνα και σε άλλες μονάδες πέραν των πυρηνελαιουργείων (π.χ. μονάδες παραγωγής βιοαερίου);